Feiten en context

●        19 december 2022: Gemeenteraadsbeslissing over het retributiereglement op de afgifte van conformiteitsattesten voor de aanslagjaren 2023 tot en met 2025.

●        Vanaf 1 juni 2024 wordt de vergoeding hervormd en zal er een vergoeding kunnen worden gevraagd voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek. Daarmee vervalt de huidige vergoedingsregeling voor het behandelen van de aanvraag van een conformiteitsattest. Bovendien wordt het maximumbedrag dat de gemeente mag vragen voor het uitvoeren van conformiteitsonderzoeken verhoogd tot 200 euro.

●        Het lijkt aangewezen om voor de uitvoering van conformiteitsonderzoek een vergoeding vast te stellen, binnen het nieuwe decretale kader.

Juridische gronden

●        22 december 2017: Decreet lokaal bestuur: artikel 40, §3.

●        15 februari 2019: Omzendbrief KB/ABB 2019/2 over de gemeentefiscaliteit.

●        17 juli 2020: Gecodificeerde decreten over het Vlaamse woonbeleid, zoals gewijzigd, hierna Vlaamse Codex Wonen van 2021, in het bijzonder artikel 3.3/1.

●        11 september 2020: Besluit Vlaamse regering tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen van 2021, zoals gewijzigd, hierna Besluit Vlaamse Codex Wonen van 2021, in het bijzonder artikel 3.4, vierde lid.

●        21 april 2023: Decreet tot wijziging van diverse decreten met betrekking tot wonen (‘middellange termijndecreet’).

●        08 december 2023: Besluit tot wijziging van diverse besluiten over het Woonbeleid.

Argumentatie

Conformiteitsattest

Wie in Vlaanderen een woning verhuurt, moet ervoor zorgen dat deze volledig in orde is en voldoet aan bepaalde normen. Het conformiteitsattest is een officieel document dat de gemeente aflevert en dat aantoont dat uw woning aan de minimale woningkwaliteitsnormen voldoet. In sommige gevallen kan ook Wonen-Vlaanderen een conformiteitsattest afleveren. Om na te gaan of een woning conform, veilig en gezond is, voert een woningcontroleur van de gemeente of van Wonen-Vlaanderen een conformiteitsonderzoek uit. Hij controleert de woning aan de hand van een technisch verslag.  De woning krijgt een conformiteitsattest als ze niet ongeschikt of onbewoonbaar is en voldoende rookmelders heeft. Het conformiteitsattest vermeldt ook het maximum aantal toegelaten bewoners. Voor de gemeente wijst de burgemeester de wooncontroleur aan.

Aan het onderzoek naar de conformiteit van woningen en het uitreiken van het attest zijn kosten verbonden. 

Een retributie lenigt een gedeelte van de kosten voor het afleveren van een conformiteitsattest.

Er is geen vergoeding verschuldigd als er geen aanvraag is. Dat is het geval als het initiatief voor het conformiteitsonderzoek bij de burgemeester ligt, al dan niet na ontvangst van een melding over de mogelijk gebrekkige kwaliteit van een woning in de waarschuwingsprocedure.

Met de nieuwe regelgeving wordt in meer mogelijkheden voorzien om een vergoeding te vragen. Door de gewijzigde regelgeving zal het vanaf 1 juni 2024 (enkel nog) mogelijk zijn een vergoeding per conformiteitsonderzoek te vragen. Tot op heden wordt er een vergoeding gevraagd voor de behandeling van de aanvraag van een conformiteitsattest. In de praktijk blijkt bv. echter dat er vaak meer dan één conformiteitsonderzoek wordt uitgevoerd alvorens de woning conform kan worden verklaard. Met de nieuwe regeling kan aldus in dit geval een retributie per conformiteitsonderzoek worden gevraagd (i.p.v. één retributie per aanvraag voor een attest), waardoor de vergoeding meer in verhouding zal staan tot de gemaakte kosten.

Bovendien wordt vanaf 1 juni 2024 het maximale bedrag dat kan worden gevraagd, verhoogd naar 200 euro per conformiteitsonderzoek. De vergoeding moet beperkt zijn tot de werkelijke kosten. Het betreffende conformiteitsonderzoek wordt steeds uitgevoerd door een woningonderzoeker in opdracht van de gemeente. Dergelijk onderzoek gaat steeds gepaard met een administratieve verwerking. Hierdoor blijkt de huidige vergoeding die gevraagd kan worden niet in overeenstemming te zijn met de werkelijke kosten. In de praktijk liggen de kosten van een conformiteitsonderzoek omstreeks of zelfs hoger dan 200 euro per conformiteitsonderzoek. Het lokale bestuur wenst echter in te zetten op het verhogen van de woningkwaliteit en wil in dat opzicht momenteel deze wekelijke kost niet volledig doorrekenen.

De vergoeding wordt gevraagd per onderzochte woning en dus per opgemaakt technisch verslag. Een kamer wordt als een bepaald type woning beschouwd (art. 1.3, §1, eerste lid, 25° Vlaamse Codex Wonen van 2021). In geval van kamers is dit dus een vergoeding per kamer.

De vergoeding kan enkel worden gevraagd voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek op verzoek.

Er wordt een vergoeding gevraagd voor conformiteitsonderzoeken in volgende gevallen (deze gevallen worden altijd als een verzoek beschouwd):

In het kader van de procedure van het verzoek tot afgifte van een conformiteitsattest, vermeld in artikel 3.7, §1, eerste lid van de Vlaamse Codex Wonen van 2021

In het kader van een melding van herstel van eerder vastgestelde gebreken in de loop van een procedure om een woning ongeschikt of onbewoonbaar te verklaren, met toepassing van artikel 3.12 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021

In het kader van een melding van herstel in de waarschuwingsprocedure als vermeld in artikel 3.10, derde lid van de Vlaamse Codex Wonen van 2021

In een aantal gevallen zal er geen vergoeding (kunnen) worden gevraagd:

Voor de uitvoering van het eerste conformiteitsonderzoek in het kader van een waarschuwingsprocedure (veelal op vraag van de huurder) of een procedure tot ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring (veelal op initiatief van de gemeente/burgemeester, de zogenaamde ambtshalve onderzoeken), cf. artikel 3.3/1 Vlaamse Codex Wonen van 2021

Voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek op vraag van de woonmaatschappij. Woonmaatschappijen zijn wettelijk verplicht om sociale huurwoningen aan te bieden en het woningbestand te herwaarderen, via het eigen patrimonium of via inhuring op de private huurmarkt om kwaliteitsvolle woningen en kamers te verhuren tegen een redelijke huurprijs (art. 4.40 Vlaamse Codex Wonen van 2021). Deze huurwoningen moeten aan de elementaire veiligheids-, gezondheids- en woonkwaliteitsvereisten voldoen (art. 3.1 Vlaamse Codex Wonen van 2021). In tegenstelling tot private personen, heeft de woonmaatschappij niet de keuze om deze woningen niet aan te bieden en te verhuren, die kwaliteitsvol dienen te zijn. De overheidsprestatie in kwestie (nl. uitvoeren woningonderzoek i.f.v. vaststelling conformiteit) waarvoor de retributie verschuldigd wordt, is bijgevolg impliciet het gevolg van een overheidsverplichting zelf, waardoor het om die reden gepast voorkomt de woonmaatschappijen vrij te stellen van de retributie]

BESLUIT: unaniem
 

Artikel 1: toepassingsgebied

§1. De gemeenteraad beslist met ingang van 1 juli 2024 en voor een termijn eindigend op 31 december 2025 in de hieronder opgesomde gevallen een retributie te vestigen voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek, op verzoek, dat verloopt volgens de procedure vermeld in artikel 3.3 van de Vlaamse Codex Wonen:

●     In het kader van de procedure van het verzoek tot afgifte van een conformiteitsattest, vermeld in artikel 3.7, §1, eerste lid van de Vlaamse Codex Wonen van 2021;

●     In het kader van een melding van herstel van eerder vastgestelde gebreken in de loop van een procedure om een woning ongeschikt of onbewoonbaar te verklaren, met toepassing van artikel 3.12 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021;

●     In het kader van een melding van herstel in de waarschuwingsprocedure als vermeld in artikel 3.10, derde lid van de Vlaamse Codex Wonen van 2021.

§2. De retributie is niet verschuldigd in volgende gevallen:

●     Voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek na een verzoek om een woning ongeschikt of onbewoonbaar te verklaren met toepassing van artikel 3.13 van de Vlaamse Codex Wonen van 2021;

●     Voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek na een melding in de waarschuwingsprocedure als vermeld in artikel 3.10, eerste lid van de Vlaamse Codex Wonen van 2021;

●     Voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek op vraag van de woonmaatschappij.

Artikel 2:

De retributie is verschuldigd door de natuurlijke persoon of de rechtspersoon die als houder van het zakelijk recht of onderverhuurder een woning verhuurt of te huur of ter beschikking stelt.

Artikel 3: tarief

De retributie wordt vastgesteld als volgt:

●     90 euro voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek voor een zelfstandige woning;

●     90 euro voor de uitvoering van een conformiteitsonderzoek voor een kamer met een maximum van 1.775 euro per aanvraag.

Artikel 4:

Vanaf aanslagjaar 2025 zal er een jaarlijkse indexering van 2% op de tarieven worden toegepast.

Artikel 5: Afrondingsregel

Het geïndexeerd tarief wordt afgerond als volgt: - Bedragen die eindigen op 1, 2, 3 of 4 eurocent worden afgerond naar het lagere veelvoud van 10 cent. - Bedragen die eindigen op 5, 6, 7, 8 of 9 eurocent worden afgerond naar het hogere veelvoud van 10 cent.

Artikel 6:

De retributie wordt betaald door middel van storting op het rekeningnummer en binnen de termijn vermeld in de brief van het gemeentebestuur.

Artikel 7:

De gemeenteraad heft de gemeenteraadsbeslissing van 19 december 2022 over goedkeuring van het retributiereglement op het uitreiken van conformiteitsattesten voor woningen op vanaf 1 juli 2024.

Artikel 8:

De toezichthoudende overheid wordt op de hoogte gebracht overeenkomstig artikel 330 van het decreet over het lokaal bestuur.